Beograd - Direktor Agancije za ulaganja i promociju izvoza Srbije (SIEPA) Vesna Perić ocenila je da će u 2009. godini u Srbiji za strane investitore najinteresantnije biti ulaganje u razvoj nekretnina. Ona je u intervjuu agenciji Beta kazala da je Srbija stranim investitorima interesantna i za ulaganje u tekstilnoj i auto industriji, kao i razvoj poslova dorade


- Vlada Srbije prepoznala je koliko je važno privlačenje stranih investicija i dala je SIEPA agenciji veliku ulogu u prevazilaženju efekata svetske ekonomske krize. Treba podsetiti da je do sada najviše prihoda u budžet stizalo iz privatizacije, ali to će biti značajno smanjeno pošto se privatizacija približava kraju. Logično je onda da se država okreće privlačenju direktnih stranih investicija i zbog toga je SIEPA i dobila veći budžet za 2009. godinu u odnosu na druge institucije i ministarstava, u iznosu od 190 miliona dinara - istakla je Vesna Perić.

Ona je ocenila da je najveća prepreka za privlačenje stranih investicija u Srbiju bila politička nestabilnost, koja je zahvaljujući ovoj vladi eliminisana. „Srbija ima dobro poslovno okruženje, dobar poreski sistem, povoljnu investicionu klimu, dobru i jeftinu radnu snagu. To je sve ono što investitori traže da smanje troškove“, kazala je direktorka SIEPA i dodala da zbog toga Srbija ima veliku šansu da iskoristi ekonomsku krizu za privlačenje investitora. Neophodno je i da se investitorima izađe u susret oko izgradnje infrastrukture pošto niko neće da ulaže ako nema struju, vodu ili put od fabrike. Perićeva je navela i da investitori koji većposluju u Srbiji kao najveće pobleme za poslovanje navode korupciju, nedostatak infrastrukture i rešavanje problema sa vlasništvom gradskog građevinskog zemljišta.

- Na dvadesetak sajmova u inostranstvu uz pomoćSIEPA tokom 2008. godine predstavljeno je oko 200 srpskih kompanija, koje su ugovorile poslove vredne oko 200 miliona evra. To je vrednost poslova sklopljenih samo u 2008. godini. Očekujemo da će se ti ugovori nastaviti i u narednoj godini, tako da će ukupna vrednost poslova biti mnogo veći od tih 150 ili 200 miliona evra - kazala je direktorka SIEPA Vesna Perić.

Beograd - Duvanska industrija Vranje (DIV) najavila je da će početkom januara podići cene cigareta u proseku za 10 dinara po paklici. U kompaniji Britiš ameriken tabako (BAT), u okviru koje posluje DIV, kažu da je jedan od razloga za poskupljenje cigareta povećanje akcize na taj duvanski proizvod


Predstavnici kompanije Japan tabako internešnel (JTI) u Srbiji ističu da još nisu doneli konačnu odluku o povećanju cena cigareta. „Realno je očekivati da povećanje poreskog opterećenja uzrokuje povećanje cena svakog proizvoda, pa tako i cigareta“, naveli su u JTI u okviru kojeg posluje Fabrika duvana „Senta“. Prema navodima medija, duvanska kompanija Filip Moris u čijem sastavu posluje i Duvanska industrija Niš, podigla je cene cigareta za oko 10 dinara po kutiji. U Filipu Morisu su naveli da su u nove cene uračunate nove akcize i inflacija.

Saradnja sa međunarodnim firmama predstavlja novu šansu za naša preduzeća da povrate svetske reference i bonitet * Nismo iskoristili spremnost međunarodnih banaka da finansiraju radove na dunavskom plovnom putu koji predstavlja veliku razvojnu šansu Srbije * Procenjeno je da ćemo za sedam godina uspeti da izgradimo dvokolosečne pruge na celom Koridoru 10


Srbija će se sa globalnom finansijskom krizom suočiti tako što će mere štednje primeniti u svim oblastima, osim kada je rečo investicijama koje bi trebalo da podstaknu razvoj, poručuju zvaničnici. Sudeći prema najavama posebna pažnja biće usmerena ka radovima na putnom i železničkom Koridoru 10, kao i na dunavskom plovnom putu. Ključnu ulogu u realizaciji tih projekata imaće Ministarstvo za infrastrukturu, sa Milutinom Mrkonjićem na čelu, koji je, inače, jedan od retkih ministara koji nije promenio činovnički aparat iz prethodnog saziva vlade, iako je rečo ministarstvu za koje su, osim velikih projekata, bile vezane i brojne afere.


- Sve znam. Ali, znam i da iza značajnih projekata mora da stoji nekoliko garnitura u vladi. Mislim da je naša greška u daljoj i bližoj prošlosti bila to što političari žele u svojim mandatima da sve završe. Nemoguće je to, makar mandat trajao i pune četiri godine, naročito ako je rečo velikim projektima. Moram da kažem da sam zadovoljan onim što je moj prethodnik Velimir Ilićuradio, iako su efekti manji od očekivanih, jer nije imao punu podršku vladajuće garniture političara. Ali, on je otvorio radove na Koridoru 10 i na obilaznici. Uspeo je i da obezbedi 2,5 milijardi dinara za lokalne puteve, mislim da je on trasirao put kojim sam ja, uz veću podršku države, nastavio da idem.

Prema nekim mišljenjima, austrijska kompanija Alpina ima privilegovan položaj na srpskom tržištu, a „zasluga“ za to pripisuje se bivšem ministru. Koliko su takve kritike opravdane?

- Nisam stekao utisak da su bili privilegovani. Pogledao sam projekte koje rade, sve poslove su dobili na tenderima i nema govora da je tu bilo nekog „muvanja“. Alpina je jedna od boljih svetskih firmi, koja je u Srbiji angažovala oko 500 radnika i ima pet asfaltnih baza i ozbiljno gradi svoj imidžna srpskom tržištu. Poštujem ih zbog toga. Za razliku od njih, nekoliko poznatih svetskih građevinskih kompanija ovde je lociralo samo menadžment, reference matičnih kuća koriste da bi dobile posao na tenderima, a zatim za realizaciju projekata angažuju domaće podizvođače. Tačno je da je Alpina imala problem sa realizacijom koncesije Horgoš-Požega, ali svetska kriza je doprinela da banke obazrivije ulaze u projekte, posebno u slučajevima kada oni nisu evropski prioriteti.

Govorite o stranim kompanijama, a šta je sa domaćim preduzećima, nekada poznatim na svetskom tržištu, koja se sada nalaze u teškom položaju, između ostalog, i zbog toga što država putnoj privredi duguje oko 35 milijardi dinara. Ima li šansi da taj dug bude izmiren kako bi te firme „ispeglale“ svoje bilanse i mogle da se pojave i na međunarodnim tenderima?

- Tačno je da država snosi deo odgovornosti, jer je u velikoj meri doprinela, što kroz neuspelu privatizaciju, što kroz finansijsko iznurivanje, gašenju naših velikih preduzeća, poput Partizanskog puta, Planuma, „Ratka Mitrovića“, Energoprojekt-niskogradnje. To je sigurno bila greška, jer je rečo kompanijama koje su imale svetske reference, a ostala su sada samo preduzeća za održavanje puteva, koja nemaju taj graditeljski potencijal. Jedan od načina da se to prevaziđe jeste ulazak stranih investitora. U tom kontekstu treba podsetiti da se na tender za izgradnju dela obilaznice od Batajnice do Dobanovaca, vredne 115 miliona evra, javilo 14 kompanija, od kojih su sve, osim jedne, strane firme ili u konzorcijumu sa domaćim. Rečje o novoj šansi za naša preduzeća, da u saradnji sa međunarodnim firmama povrate svetske reference, kako bi ponovo mogla da konkurišu za velike poslove u inostranstvu. Otvaranjem novih firmi u tom sektoru ne bismo mnogo postigli, i zato je politika ovog ministarstva da se sačuvaju velike kuće poput Mostogradnje, ili PIM-a, jedinstvenog sistema za hidroprojektantske radove, gde smo zaustavili proces rasparčavanja i privatizacije izdvojenoh delova kompanije.

Uprkos krizi, međunarodne banke su zainteresovane za finansiranje nekih infrastrukturnih projekata, poput autoputa i železničke pruge na Koridoru 10. Koliko je Srbija spremna da realizuje te kredite?

- Moja zamerka jeste to što smo posle 5. oktobra zastali sa realizacijom velikih projekata poput objekata na Koridoru 10, koji je svetski prioritet i za koji se banke same javljaju. Još teža je situacija na železnici, gde do zastoja nije došlo zbog nedostatka novca, s obzirom na to da je Svetska banka i sada, a i ranije, bila spremna da finansira modernizaciju srpske železnice, većzbog toga što nije bilo projekata. Ljudi sa Železnice se tu nisu dobro snašli, ali kritika je upućena i mojoj bivšoj firmi, Institutu CIP. Važno je naglasiti da radovi na železnici mnogo više upošljavaju srpsku privredu nego kada je rečo autoputu, jer to znači posao za osam velikih fabrika iz metalskog sektora, kao i za veliki broj njihovih partnera, a upravo ta grana, ukoliko ne počnemo da radimo, dolazi pod najveći udar svetske krize. Takođe, nismo iskoristili ni zainteresovanost međunarodnih banaka za finansiranje radova na Koridoru 7, odnosno dunavskom plovnom putu, za koje smo odmah mogli da dobijemo novac, samo da su nam projekti za čišćenje i bagerovanje bili spremni. Evropske banke nas požuruju da što pre krenemo sa pripremama i tvrdim da je to velika razvojna šansa Srbije.

Kakve su šanse da uskoro otpočnu radovi na železnici?

- Prva tri projekta - beogradski i novosadski železnički čvor, kao i rekonstrukcija pruge od Niša do Dimitrovgrada, gde sada voz ide kao na paru - spremni su za realizaciju, a sredstva od oko 50 miliona evra, obezbedila je Evropska banka za obnovu i razvoj, ali taj kredit nismo još povukli jer niti su rađeni novi projekti, niti se išlo u realizaciju postojećih. Sada kad smo ozbiljno ušli u taj posao, možemo računati na više od milijardu evra, koje ćemo realizovati u ovoj godini, a u naredne četiri godine utrošićemo još 4,6 milijardi evra. Procenjeno je da ćemo za sedam godina uspeti da izgradimo dvokolosečne pruga na celom Koridoru 10, kojima će se vozovi kretati brzinom od 160 kilometara na sat, a planiran je i završetak niškog železničkog čvora, za koji se sada priprema projekat. Ali, generalno, cilj je da železnica postane nosilac razvoja Srbije, da voz iz Turske do Nemačke stigne za 35 sati, a ne da se, kao sada, kroz našu zemlju putuje 135 sati, čemu osim stanja na prugama, doprinose i brojne granične i carinske procedure.

Milijarda dinara za Jat

Kakva sudbina, posle neuspele privatizacije, čeka nacionalnog avio prevoznika?

- Posle neuspele privatizacije Jat ervejz je iz nadležnosti Ministarstva ekonomije vraćen u resor Ministarstva za infrastrukturu, i sigurna sam da u narednih godinu do dve, nećemo otvarati nove tendere. Zbog stanja u kome se nalazi nacionalna aviokompanija, fiormirali smo međuresornu radnu grupu, koja bi do 1. februara trebalo da predloži mere oporavka. Činjenica je da je u toj firmi bilo dosta javašluka, kao i da su, čim je najavljena privatizacija, prestala sva plaćanja prema zavisnim preduzećima, Jat tehnici ili Jat keteringu, zbog kojih su te, inače, solidne firme postale gubitaši. Zato će obaveza vlade biti da izdvoji milijardu dinara kako bi, između ostalog, bila izmirena i ta dugovanja Jat ervejza. Bilo je, u međuvremenu najava da je turski avioprevoznik zainteresova za strateško partnerstvo sa Jat ervejzom, premijer i ja bili smo spremni da razgovaramo sa predstavnicima te kompanije, ali se oni nisu pojavili. Očigledno je da će šanse za pronalaženje strateškog partnera biti veće ukoliko najpre Jat ervejz stavimo na noge. Tek tada možemo

Saradnja sa demokratama

Spekulisalo se da ste, kao predstavnik „tvrde struje“ u Socijalističkoj partiji Srbije, imali dilemu da li ta stranka treba da uđe u koalicionu vladu sa demokratama zbog njihove uloge u hapšenju Slobodana Miloševića?

- Osnova politike socijalista i pre deset godina bila je da ne damo Kosovo, ali i evropske integracije i ekonomski razvoj zasnovan na izgradnji infrastrukture. To su principi kojima se i danas rukovodimo, i ja od njih neću odustati. Zbog toga sam prihvatio da sarađujem sa demokratama, a garantujem vam da bi i Sloba, koji je bio veći Evropejac od mnogih aktuelnih političara, isto reagovao. Na kraju, činjenica je da su u njegovo vreme pokrenuti i najvažniji infrastrukturni projekti poput izgradnje auto-puta i rekonstrukcije železnice na Koridoru 10. Ali, priznajem da je za mene bilo veliko iznenađenje kada je predsednik Tadićshvatio da je izgradnja infrastrukture razvojna šansa Srbije. On je zadobio moje poštovanje kada je stao na čelo tima koji će rukovoditi tim projektima, jer to je velika garancija da će posao biti realizovan.

Povlačenje stranih investitora smanjilo tražnju, promet i ohladilo cene. – Pasivna država

Gordana Dostanić (Foto J. Milovanović) Ako je verovati cinicima, konačno je i naše tržište kapitala ušlo u svet modernih finansija, jer pati od krize kao i najveće svetske berze.

Od prvobitne optimističke i izolacionističke konstatacije da je nedovoljna razvijenost srpskog tržišta kapitala njegova najveća odbrana od krize koja je potresla razvijeni svet,stiglo se do jedinstvenog mišljenja da niko neće biti pošteđen njenih posledica, pa ni Srbija, ukazuje direktor Beogradske berze Gordana Dostanić.

– Američka hipotekarna kriza, prodaja lepo „upakovanih” loših kredita, slom Liman bradersa, gubici finansijskih giganata, otpuštanja dojučerašnjih japija deluju i na naše tržište. I to bez obzira što kod nas ne postoji strukturisano finansiranje, odnosno trgovanje izvedenim instrumentima sumnjivo dodeljenog AAA rejtinga, skrivene „bombe” u bilansima investicionih banaka koje kod nas ne postoje – ukazuje direktor Berze u razgovoru za „Politiku”.

Pri tom, najveći udar za domaću berzu predstavlja povlačenje stranih investitora ili njihovo upadljivo pasiviziranje. To se na plitkom i nedovoljno razvijenom tržištu odražava dramatično na sve berzanske pokazatelje – obim prometa, broj transakcija, indekse, tržišnu kapitalizaciju i očekivanja.

– Visoka izloženost Berze stranim investitorima, koliko god bila poželjna, doprinosi i većoj ranjivosti lokalnog tržištana globalnakretanja, čak i kad je tržište malo i nedovoljno razvijeno, kao što je srpsko. Komešanje na vodećem svetskom finansijskom tržištu počelo je još 2007. godine. Mada se tada još ne naziva krizom, strance je nagnalo na preispitivanje portfelja, odnosno imovine u vrednosnim papirima, kao i na povlačenje sa rizičnih područja – podseća Dostanićeva.

Malo tržište Srbije, koje je u prvoj polovini 2007. bilo pod snažnim uticajem tržišnog adrenalina, zahvaljujući pojavi novih hartija, ali i prvih domaćih institucionalnih investitora i masovnog uključivanja građana, koji su u trci za akcije sa stranim ulagačima podigli tražnju i pregrejali cenovnike, počinje da gubi ono što nije ni dobilo (nove igrače i dodatne investicije), a što mu je za dalji razvoj neophodno. Uz to, zbog povećane tražnje i mnogo učesnika u plićaku berze, kojoj nedostaju akcije najvećih srpskih kompanija, kao i dužničke hartije države i javnih preduzeća, došlo je do pregrevanja, što je za posledicu imalo uobičajenu korekciju.

Hlađenje Beogradske berze počelo je polovinom 2007. godine, što donekle zamagljuje kad je međunarodna kriza počela da se oseća na srpskoj berzi. Međutim, u 2008. godini, pod uticajem zbivanja na velikim svetskim finansijskim tržištima, evidentno je došlo do vidnijeg povlačenja stranaca radi prepakivanja njihovih portfelja. Ne treba zaboraviti ni činjenicu da je za strane investitore naše tržište rizično, jer zemlja nema dobar investicioni rejting, ponuda hartija i po količini i po asortimanu je oskudna, a prinosi su trenutno privlačniji na robnom tržištu.U takvim uslovima, domaći investicioni potencijal ne može da održi potreban nivo likvidnosti tržišta, jer naši nedovoljno upućeni i neiskusni ulagači berzu još smatraju kockarnicom. Zbog toga se radije opredeljuju za pasivnu štednju, koja nadmašuje četiri milijarde evra, očigledno tipujući na sigurnost.

– Očigledno je da kriza koja je smanjila vrednost Berze, mereno tržišnom kapitalizacijom, za oko šest milijardi evra u poslednjih godinu dana, nema jedan, već čak tri uzroka – spoljni uticaj, unutrašnje slabosti tržišta kapitala Srbije (nedovoljna likvidnost, kvalitet i asortiman ponude, nizak nivo korporativnog upravljanja, nezainteresovanost kompanija za investicionu javnost, neharmonizovana zakonska regulativa, koja nije usmerena na stimulisanje razvoja tržišta kapitala), kao i česte političke tenzije, koje stepen političkog rizika drže konstantno na visokom nivou – ukazuje direktor Berze.

Nedovoljno iskusni i slabo upućeni domaći ulagači su u panici i ne mogu da ih smire i vrate na Berzu ni dobre vesti, ni uspešni poslovni rezultati kompanija.Međutim, po uverenju Gordane Dostanić,odnos države prema nedaćama s kojima se berza bori jegori od krize na našem tržištu.

– Kako su transakcije na Berzi najmanje zastupljene u ukupnim transakcijama na srpskom finansijskom tržištu, što uključuje i celokupno novčano i devizno tržište, očigledno je da prevladava stav da mere za ublažavanje posledica krize na tržištu kapitala nisu vredne naročite pažnje. Međutim, od stvaranja uslova za aktiviranje domaćih investitora, koji istovremeno idu naruku i stranim ulagačima, zavisi uspešnost postavljenih ciljeva vlade u pogledu privrednog razvoja. Jer, na Berzi se obezbeđuje najjeftiniji, odnosno besplatan kapital kupovinom obveznica ili novoemitovanih akcija, a od stvaranja uslova za uspešan rad investicionih i dobrovoljnih penzionih fondova zavisi razvoj fondovske industrije i reforma penzijskog osiguranja – ukazuje direktor Beogradske berze.

Vesna Arsenić



Sa berzi isparilo 14.000 milijardi dolara

Najviše deonice pale na berzama u Islandu, Ukrajini, Bugarskoj i Srbiji. Ukupno s berzi u svetu „isparilo“ 14 biliona dolara – celi američki BDP! Gasprom pao sa trećeg na 47. mesto najvećih firmi.

Specijalno za „Politiku“
Prag – Imovina investitora na berzama deonica na celom svetu istopila se lane za oko dve petine vrednosti. Mnoge berze izgubile su najviše u svojoj istoriji. Beogradska berza je izgubila na akcijama 75,32 odsto, po čemu je četvrti najveći gubitnik među berzama sveta.

Globalni svetski indeks deonica MSCI pao je 2008. za 43,8 odsto, što, prema računici agencije Blumberg, čini ukupnu sumu od 14 biliona dolara. Drugim rečima, sa svetskih berzi je lane „ispario“ celi godišnji bruto domaći proizvod (BDP) Sjedinjenih Američkih Država!

Prošla godina je, po ocenama ogromne većine svetskih analitičara, bila „šokantna“. Bilo je sasvim malo, i to onih marginalnih, berzi koje su ostale pošteđene ovog „masakra“. Među nekoliko takvih spada berza u Gani sa rastom od skoro 47 procenata. Za 11,6 procenata porasle su deonice na burzi u venecuelanskom Karakasu.

Ali, zato su investitori na Islandu, koji se našao na ivici državnog bankrota, izgubili skoro ceo svoj imetak. Teško su „krvarile“ i berze u Ukrajini, na Balkanu i drugim zemljama (vidi tabelu)

Od 20 najvećih berzi deonica na svetu najlošije je prošla ruska, tamošnji indeks RTS je pao za više od dve trećine. Glavni uzrok je strmoglavi pad cene nafte i drugih goriva koje ova zemlja izvozi. Mnogi investitori su, međutim, napustili ovu berzu već u avgustu zbog oružanog rusko-gruzijskog sukoba. Gasni gigant Gasprom, koji je pretprošle godine bio izvesno vreme po tržišnoj vrednosti treća najveća firma na svetu (lane je veliki deo godine bio među prvih 10) sada je daleko na začelju – na 47 mestu liste najvećih.

Skoro trećinu vrednosti izgubio je londonski indeks FTSE kome je to najdublji pad od 1983. godine. Francuski CAC je pao za 43 posto, najviše u dvadesetogodišnjoj istoriji. Samo nešto malo bolje je prošao frankfurtski DAX (pad od 40,4 odsto)

Bolje vesti nisu stigle ni sa prekomorskih berzi. Na primer, širi berzanski barometar SAD Standard & Poor´s izgubio je 38,5, a tokijski Nikkei je zabeležio najveći pad u istoriji – 42 odsto.

A kakvi su izgledi u najskorijoj budućnosti? Traumatično stanje na berzama će se nastaviti i u prvom kvartalu 2009, slažu se gotovo u horu analitičari. Većina njih misli da bi se, u boljem slučaju, prvi znaci oporavka na berzama mogli pojaviti tek u drugoj polovini ove godine.

Maintaining Serbia's leading position within the regional free trade agreement, CEFTA, will be difficult this year, business people warn.

This is due to the fact that the global economic crisis will also affect this market, the only one where Serbia reports a trade surplus. In 2008, that surplus was worth USD 1.6bn.

However, the states that have signed the agreement are often violating it in a bid to protect domestic production.

CEFTA signatories include Serbia, Macedonia, Bosnia, Croatia, Montenegro, Moldavia and Albania, giving producers a market of 25 million consumers.

Serbia is mostly exporting iron, steel, agricultural produce and foodstuffs.

Now the crisis, that has lowered the demand, is coupled with the fact that not all the red tape has been removed.

Serbian Chamber of Commerce (PKS) President Miloš Bugarin believes this is precisely where the state can be of most help.

In addition to this, every once in a while affairs breakout over one of Serbia's trademark products, that many see as an unfair form of raising non-customs barriers.

Bugarin says that these affairs have been "manufactured and artificial", launched with "malicious intent and in order to penalize those countries that have their own brands and name".

Serbia will therefore insist with the WTO and the CEFTA Forum that a more strict form of monitoring be introduced, along with a system penalizing those signatories found in violation of the deal.

This is designed as added support to producers as look to achieve a trade surplus this year as well.

Verica Kalanovic, Serbia Minister for National investment plan guarantees that in 2009 not a single Dinar shall be spent on financing political projects as it was the case in the previous years when elections were held.

‘Unfortunately, not a single phase of projects to be invested from European funds has been lifted to the requested level. My colleagues, the ministers give me support when I am explaining why assets have not been approved to them’, Kalanovic says.
Q: Have spending of money from the NIP been controlled?
‘Assessment of effects of the invested money and the completed projects has never been made. That is not good. It is also necessary that citizens get full information. As of 2008 our site offers detailed information about all of our projects’.

Capital results in three years

Q: What are the capital results of the NIP during these three years?
‘These are infrastructural projects concerning roads, gas and economic infrastructure (industrial zones) as well as the projects related to communal infrastructure.

Priorities in 2009

The response to global crisis has to be investing in infrastructure. That is what this year’s priorities are:
- Corridor 10 highway
- Preparation of project for railway Corridor 10
- Infrastructural investments in Kragujevac so that ‘Fiat’ could start production as of 2010
- Infrastructure in smaller cities in Serbia
- Continuation of work on gas infrastructure in the west of Serbia
- Investing in 40 of the least developed municipalities

Srbijagas Director Dušan Bajatović says Serbia has so far not experienced a decrease in the amount of natural gas delivered from Russia.

Moscow's dispute with Kiev was first felt by several Balkan states, but our country is not among them, Bajatović told B92.

He also said that there have been no announcements that the volume of gas that arrives to Serbia will go down.

Bajatović explained that if this were to happen, Serbia would intervene by using supplies from the Banatski Dvor storage.

But, he explained, if a serious shortage of gas were to occur, consumers would experience gas cuts.

So far, Bulgaria, Poland, Romania and Hungary have reported that they are receiving less gas, but the main pipeline which leads from Russia to Germany via the Czech Republic is functioning without problems, according to news agencies.

Finance Minister Diana Dragutinović said that the government will not increase VAT in order to provide funds for the 2009 budget.

In an interview with the Beta news agency, Dragutinović said that better control of customs and tax revenues will compensate for a decrease in exports, which will occur as the consequence of the global financial crisis.

The VAT increase is the last measure the government will implement if budget revenues are not enough to fulfill obligations towards budget users, said Dragutinović, according to the government website.

She stressed that customs revenues have already decreased during previous months, which will continue in the upcoming period.

The minister added that the 2009 budget envisages less customs revenues due to the implementation of the SAA's interim trade agreement.

Dragutinović said that all the government’s measures must be in accordance with the International Monetary Fund (IMF) and must aim to secure an 8 percent inflation for 2009.

In order to maintain Serbia’s financial stability, the government and the National Bank of Serbia have signed a Memorandum with the IMF as a guarantee that the IMF will approve a new arrangement for Serbia, which will include the possibility of withdrawing USD 520mn, said Dragutinović.

The minister expects prices of some goods to decrease, which may help achieve the planned inflation.

Serbia's GDP grew at a rate of 4.9 percent in the third quarter of 2008, compared to the same period last year.

Statistical Office (RZS) Director Dragan Vukmirović told a news conference in Belgrade on Friday that financial mediation, traffic, trade, and ore extraction sectors grew the most, at rates of 13.9, 13.6, 7.6, and 4.2 percent respectively.

Hotel and restaurant businesses reported a drop of GDP growth amounting to 1.8 percent.

According to the data released by the RZS, Serbia's industrial production dropped 2.6 percent last November, compared to the same period in 2007.

The drop was recorded in the processing sector, and it began in October last year, which was the result of the global economic crisis and reduced demand.

A growth of 2.5 percent was recorded in the production and supply of electricity, gas and water.
Comments: 0 Chronological Recommended

The value of the Serbian dinar, RSD, went down 11.81 percent against the euro, EUR, in the year that just ended.

The official middle exchange rate of euro on Wednesday, Dec. 31 was RSD 88.601.

On December 31, 2007, the exchange rate was RSD 79.2362, which means that the domestic currency's value has dropped by RSD 9.36 in 2008.

The middle exchange rate last year ranged from RSD 75.75 to 91.63 for one euro.

This was mostly influenced by the global economic crisis, political turbulences in Serbia and by the measures introduced by the National Bank of Serbia, which sought to stabilize and strengthened the domestic currency.

It is estimated that the weakening of the dinar over the past months came mainly due to a considerable reduction of loans taken abroad by companies, a drop in foreign direct investments and a decrease in foreign loan influx – another consequence of the world financial crisis.