Turska lira je pala danas na rekordno nizak nivo prema dolaru nakon što je predsednik Redžep Tajip Erdogan tokom vikenda iznenadio investitore smenom guvernera centralne banke Nadžija Agbala i imenovanjem na tu funkciju Sahapa Kavčioglua, kritičara visokih kamatnih stopa.

Na valutnim berzama u Aziji, lira se trgovala jutros po kursu od 8,10 lira za dolar, što je pad od 11% u odnosu na nivo na zatvaranju u petak. U jednom trenutku tokom trgovanja je čak bila u padu za 14,9%, na 8,4850 lira za dolar, približivši se istorijskom minimumu od 8,5800, izveštava Reuters.

Zabrinutost da će dešavanja s turskom lirom izazvati poremećaje na drugim finansijskim tržištima odrazila se na jačanje američkog dolara, valute koju investitori smatraju sigurnim utočištem.

Japanski jen je zabeležio rast prema evru, australijskom i novozelandskom dolaru usled spekulacija da će pojedinačni japanski investitori koji su nedavno kupovali liru po višem kursu biti prinuđeni da smanje gubitke i zatvore svoje pozicije.

Dolar je registrovao neznatno kretanje prema jenu i trgovao se na nivou od 108,89 jena, a istovremeno je ojačao prema britanskoj funti na 1,3833 USD.

Evro se blago spustio prema američkoj valuti na 1,1885 USD.

Pad apetita za rizikom izvršio je pritisak na australijski dolar, koji je pao na 0,7725 američkih dolara. Novozelandski dolar je takođe blago oslabio na 0,7153 američkih dolara.

Moderan život nezamisliv je bez bakra koji se nalazi gotovo u svemu, od cevi, preko automobila, do telefona, frižidera, televizora i drugih kućnih uređaja. A da će u godinama koje dolaze, jedan od najvažnijih metala na planeti postati još značajniji, uveravaju stručnjaci ukazujući na potrebu povećanja stope reciklaže bakra.

Elektrifikacija automobilske industrije i razvoj 5G mreže su samo neki od faktora koji će uticati na pojačanu tražnju za bakrom, smatra analitičarka za metale u StoneX Natalie Scott-Grey. Ona predviđa da će ove godine u svetu nastupiti deficit u ponudi bakra od 200.000 tona.

Vođa komercijale kompanije Glencore Recycling, Kunal Sinha očekuje da se tražnja za bakrom, podstaknuta uglavnom tranzicijom na niskougljeničnu energiju i tehnologije, udvostruči na 60 miliona tona godišnje do 2050. godine. Prema njegovim rečima, cirkularna ekonomija će u narednim godinama igrati sve veću ulogu u ovoj oblasti jer će, zagovaranjem povećanja stope reciklaže, moći da popuni manjak u ponudi bakra od procenjenih 40%.

Najveći proizvođač bakra u Evropi i najveći recikler ovog metala na svetu Aurubis ističe da Evropa godišnje troši 3,6 miliona tona bakra. Prosečan automobil sadrži 25 kilograma bakra, luksuzniji i više, kažu u ovoj kompaniji, dok Evropski insititut za bakar ukazuje da kompjuter sadrži oko 1,5 kg bakra, kuća oko 100 kg i turbina vetro-generatora 5 tona.

Ako recikliranje bude opšte prihvaćeno, bakar iz smartfona može da završi u vodovodnom sistemu u našim kućama. A trebalo bi jer kako ističu u Evropskom institutu za bakar, za recikliranje bakra koristi se 85% manje energije nego za primarnu proizvodnju. Među prednostima bakra izdvaja se ona da ne gubi svojstva i da može biti modifikovan po potrebi. Ipak, tu je i nedostatak – predrasude. Reciklirani materijali poput bakra i dalje se posmatraju kao otpad što odbija potencijalne reciklere i investitore od daljeg istraživanja, ističe Sinha i zalaže se za promenu terminu.

- Moramo prestati da bakar za reciklažu zovemo otpad i početi da ga zovemo post-potrošačkim resursom – rekao je Sinha i dodao da mora da postoji saradnja među vladom, regulatorima i tržištima, kako bi se napravio adekvatan okvir koji će pomoći da ovi materijali jednostavnije, brže i jeftinije dođu do reciklažnih centara.

 

BEOGRAD - Energoprojekt Niskogradnja ad ugovorio je posao vredan 2,4 miliona američkih dolara u Ugandi, objavio je Energoprojekt Holding.

Posao na izvođenju građevinskih radova na rekonstrukciji petlje Kasubi, uključujući signalizaciju, ugovoren je sa investitorom KČA-Uprava glavnog grada Kapala.

BELGRADE – The Serbian dinar’s official median exchange rate against the euro is 117.5813 dinars for one euro on Monday, approximately the same as on Friday, the National Bank of Serbia said.

The dinar is steady against the euro m-o-m, y-o-y and relative to the beginning of the year.

The dinar’s indicative exchange rate against the dollar fell 0.2 pct to 98.9076 dinars for one dollar on Friday.

The dinar dropped 1.9 pct against the dollar m-o-m, rising 10.6 pct y-o-y and declining 3.3 pct relative to the beginning of the year.