Cene akcija su pale danas na azijskom trgovanju prateći trend globalne rasprodaje, jer su agresivniji tonovi američkih kreatora politike o potrebi snažnijeg pooštravanja monetarne politike uznemirili tržišne aktere i pogurali vrednost dolara blizu dvogodišnjeg maksimuma.
Najširi indeks azijsko-pacifičkih akcija MSCI, bez japanskih, pao je za 1,17 posto na najniži nivo u poslednjih sedam dana, a japanski Nikei je potonuo za 1,9 procenata, izveštava Rojters.

Negativno kretanje beleže i cene evropskih i američkih akcija. Indeks fjučersa Eurostoks 50 oslabio je jutros za 0,2 odsto, na Vol Stritu su fjučersi akcija u indeksnoj korpi S&P 500 u minusu za 0,37 procenata, a tehnološki Nasdak fjučersi su u gubitku za 0,35 posto.

U Srbiji je inflacija u februaru ubrzana na mesečnom i na međugodišnjem nivou, a jedan od glavnih razloga je bio ubrzanje rasta cena prehrambenih proizvoda, objavljeno je u novom izdanju stručnog časopisa Makroekonomske analize i trendovi (MAT).
U januaru i februaru 2022. registrovana je mesečna inflacija od 0,8 odsto i 1,1 odsto, kao i međugodišnja inflacija od 8,2 odsto i 8,8 odsto, podseća MAT.
Kako je navedeno, sve osnovne kategorije potrošačke korpe su poskupele i na mesečnom i na međugodišnjem nivou u februaru 2022, a u oba ova slučaja najviše su poskupeli prehrambeni proizvodi usled velikog poskupljenja neprerađene hrane.

Prehrambeni proizvodi su na međugodišnjem nivou poskupeli za 13,5 odsto u januaru, a za 15,2 odsto u februaru 2022.

Prehrambeni proizvodi su poskupeli za 2 odsto na mesečnom, a za 15,2 odsto na međugodišnjem nivou.

Istovremeno je neprerađena hrana poskupela za 3,4 odsto u prvom, a čak za 26,3 odsto u drugom slučaju.
U februaru je nastavljeno ubrzavanje međugodišnje inflacije koje je započeto u martu 2021.

Mesečna inflacija je ubrzana u februaru 2022, kako je navedeno, isključivo pod dejstvom privremenih faktora jer je, pri sniženoj njenoj baznoj komponenti, povišena njena nebazna komponenta.

Na mesečnom nivou je u januaru i februaru 2022. zabeležena bazna inflacija (indeks potrošačkih cena po isključenju hrane, energije, alkohola i cigareta) od 0,6 odsdo i 0,3 odsto.

Takođe, zabeležena je u istom periodu nebazna inflacija (energija, hrana i bezalkoholna pića, alkoholnih pića i cigarete) od 1,0 odsto i 1,8 odsto.
Stručnjaci MAT-a navode da je pritom ubrzanje mesečnog rasta cena prehrambenih proizvoda u februaru 2022. bilo glavni uzročnik ubrzanja nebazne inflacije u tom mesecu.

Prehrambeni proizvodi su na mesečnom nivou poskupeli za 1,4 odsto u januaru, a za 2,0 odsto u februaru 2022.

Međugodišnja inflacija je, s druge strane, ubrzana u februaru 2022. pretežno pod dejstvom privremenih faktora, jer je povećanje njene nebazne komponente bilo veće od povećanja njene bazne komponente.

Na međugodišnjem nivou je u januaru i februaru 2022. registrovana bazna inflacija od 4,1 odsto i 4,4 odsto, te nebazna inflacija od 11,7 odsto i 12,6 odsto.

I opet je ubrzanje rasta cena prehrambenih proizvoda u februaru 2022. bilo glavni uzročnik ubrzanja nebazne inflacije u tom mesecu.
Opšti međugodišnji rast cena je ubrzan od 8,2 odsto u januaru na 8,8 odsto u februaru 2022. usled promena u potrošačkoj korpi.

Prvo, u februaru 2022. je povećano učešće stavki čiji je međugodišnji rast cena bio ispod donje granice cilja, a međugodišnji rast njihovih cena je usporen.
Učešće ovih stavki je povećano od 20,93 odsto u januaru na 24,68 odsto u februaru 2022, a međugodišnji rast njihovih cena je ubrzan od - 0,9 odsto u januaru na -0,7 odsto u februaru 2022.

Drugo, u februaru 2022. je smanjeno učešće stavki čiji je međugodišnji rast cena bio u granicama cilja, a međugodišnji rast njihovih cena je ubrzan.
Učešće ovih stavki je smanjeno od 25,07 odsto u januaru na 18,94 odsto u februaru 2022, a međugodišnji rast njihovih cena je ubrzan od 3,0 odsto u januaru na 3,1 odsto u februaru 2022.

Treće, u februaru 2022. je povećano učešće stavki čiji je međugodišnji rast cena bio iznad gornje granice cilja, a međugodišnji rast njihovih cena je ubrzan.

Učešće ovih stavki je povećano od 54,00 odsto u januaru na 56,38 odsto u februaru 2022, a međugodišnji rast njihovih cena je ubrzan za 14,2 odsto u januaru na 14,9 odsto u februaru 2022.
Srbija je imala višu međugodišnju inflaciju od proseka EU i u januaru i u februaru 2022, a nižu međugodišnju inflaciju od pet njenih članica u januaru, te od četiri njene članice u februaru 2022, navodi MAT.

U januaru i februaru 2022. međugodišnja inflacija je, prema konceptu harmonizovanog indeksa potrošačkih cena, iznela 8,3 odsto i 8,8 odsto u Srbiji, a 5,6 odsto i 6,2 odsto u Evropskoj uniji.

U poređenju sa Srbijom višu međugodišnju inflaciju imale su Belgija (8,5 odsto), Poljska (8,7 odsto), Češka (8,8 odsto), Estonija (11,0 odsto) i Litvanija (12,3 odsto) u januaru, a Belgija (9,5 odsto), Češka (10,0 odsto), Estonija (11,6 odsto) i Litvanija (14,0 odsto) u februaru 2022.

Izvršni odbor Narodne banke Srbije povećao je na današnjoj sednici referentnu kamatnu stopu za 50 baznih poena na 1,5 posto.
Donoseći takvu odluku, Izvršni odbor je imao u vidu da su inflatorni pritisci na svetskom i domaćem tržištu jači i postojanijeg karaktera nego što se prethodno očekivalo i da to zahteva dodatno zaoštravanje monetarnih uslova kako bi se ograničili sekundarni efekti na inflaciona očekivanja, saopšteno je iz NBS.

U saopštenju se podseća da je NBS i u prethodnom periodu, kao odgovor na izazove iz međunarodnog okruženja, preduzela korake ka postepenom povećanju restriktivnosti monetarne politike, koristeći fleksibilnost koju joj pruža postojeći monetarni okvir.

The National Bank of Serbia (NBS) Excecutive Board decided on Thursday to raise the key policy rate by 50 bp to 1.5 pct.
BELGRADE - The National Bank of Serbia (NBS) Excecutive Board decided on Thursday to raise the key policy rate by 50 bp to 1.5 pct.

"The Board made the decision as inflationary pressures in the global and domestic markets proved to be stronger and more persistent than anticipated, calling for additional monetary tightening in order to contain second-round effects on inflation expectations," the NBS said in a statement.

"In response to challenges from the international environment, the NBS has already taken steps to gradually increase monetary policy restrictiveness, using the flexibility of the current monetary framework.

The weighted average rate in the auctions of repo sale of securities was continuously and gradually increased since October 2021 – by a total of 84 bp, until it got practically the same as the key policy rate. On top of this, NBS measures have reduced banking sector liquidity in a controlled and limited manner. The effects of these measures, as well as the current increase in the key policy rate, should help inflation move at a low and stable level in the medium run.

The Executive Board also raised the interest rates on deposit and lending facilities, to 0.5 pct and 2.5 pct, respectively.

Import and producer prices have picked up considerably since mid-2021 as a result of rallying energy prices and global primary commodity prices, higher transport costs, and disrupted supply and shortages of production inputs at global level. In addition to heightened cost-push pressures from the international environment, the rise in food prices in the domestic market was driven also by the effects of last years drought," it said.

"The uncertainty that plagued international commodity and financial markets in recent months due to new coronavirus strains has been amplified by geopolitical tensions and the Ukraine crisis. This has lent further impetus to energy prices and global primary agricultural commodity and metal prices, which came close to or even shot past their all-time highs, increasing the risk that inflationary pressures might turn out stronger than anticipated and present for a longer period of time. In its decision-making, the Executive Board took into account that heightened uncertainty at global level might have a negative impact on capital flows to emerging markets, Serbia included, especially given that the Fed started the cycle of policy rate hikes in March.

In addition, though it still has not announced when it would raise its policy rate, faced with stronger than expected inflationary pressures, the ECB decided in March to additionally trim the volume of quantitative easing in Q2, which calls for caution in the NBSs monetary policy-making.

In the Executive Boards judgement, the current tightening of monetary conditions will not have a significant impact on economic activity at home. Fixed investment and private consumption have continued to drive economic growth since the start of the year, supported by the favourable terms of financing ensured in the prior period and the implemented economic assistance measures, as well as by increased government capital expenditure and rising employment and wages.

On the production side, growth is driven by services, construction and exploitation of metal ores, while lower activity of overall industry still largely reflects the reduced coal and electricity production. Manufacturing production went up mildly, while still facing headwinds from disrupted global supply chains and dampened external demand amid the tightening of geopolitical tensions and higher global inflation.

As the outbreak of the Ukraine crisis has dimmed the growth outlook both globally and for the euro area as our most important trade partner, downside risks to Serbias economic growth this year are now more pronounced, though the effects are estimated to depend mostly on the length of the crisis.

The Executive Board states that y-o-y inflation, which measured 8.8 pct in February, was largely driven by food and energy prices. At the same time, core inflation remained considerably below headline inflation, at 4.4 pct y-o-y in February, propped by the preserved stability of the exchange rate in extremely uncertain global conditions.

According to the February medium-term projection, inflation should strike a downward path in the remainder of the year and approach the target midpoint until the end of the projection horizon. While current developments regarding the global prices of energy and primary commodities suggest that inflation might run at a higher level than projected, the Executive Board still judges that inflation will have a falling trajectory by the end of the year.

The key contribution to this will come from the relative stability of the exchange rate which the NBS will continue to maintain going forward, and the taken monetary and fiscal measures.

The start of the new agricultural season and the resulting lower costs in food production are expected to have a downward effect on inflation, as are the measures of the Serbian government capping the increase in fuel prices and enabling corporates to buy electricity in H1 2022 on terms much more favourable than market terms," the central bank also said.