Ovo je 10 najvećih ekonomija sveta: Da li je opravdana tvrdnja ekonomista da je 21. vek vreme Azije
Bruto domaći proizvod (BDP) je tržišna vrednost svih dobara i usluga proizvedenih u zemlji u datom vremenskom okviru. Metrika obračunava trenutnu tržišnu vrednost proizvodnje jedne zemlje a s druge strane, BDP zasnovan na paritetu kupovne moći (PPP) meri vrednost roba i usluga proizvedenih u zemlji u odnosu na valutu druge zemlje – obično američki dolar.
Dok su Sjedinjene Države najveća ekonomija na svetu u smislu nominalnog BDP-a, Kina zauzima prvo mesto kada se rangira po PPP-u. Ujedinjene nacije predviđaju rast svetske ekonomije od 2,3% u 2023. Očekuje se da će ekonomija Sjedinjenih Država ove godine rasti za 1,1%, za razliku od kineskog BDP-a za koji se predviđa rast od preko 5%.

Nade u ekonomski oporavak Evrope od posledica pandemije koronavirusa ostaju nejasne usred ruske invazije na Ukrajinu. Predviđa se da će evropske ekonomije u proseku ove godine rasti svega 0,9%.

Ekonomski stručnjaci su 21. vek nazvali vekom Azije. Prema prognozama PricewaterhouseCoopers International Limited (PwC), globalni BDP će porasti 130% između 2016. i 2050. Samo Kina će imati jednu petinu udela svjetskog BDP-a u smislu PPP do 2050. godine, dok se Indija smatra da će nadmašiti Sjedinjene Države i zauzeti drugo mesto.

Uticaj mega-kompanija na ekonomije
McKinsey Global Institute je u svom izveštaju istakao uticaj koji korporacije imaju na svetsku ekonomiju. Nalazi govore da je oko 72% BDP-a u zemljama članicama OECD-a doprineo poslovni sektor. Veliki deo ovog procenta dolazi od korporacija koje imaju više od milijardu dolara godišnjeg prihoda. Javne kompanije poput Apple-a, Microsofta ili Lockhead Martina, igrale su značajnu ulogu u omogućavanju statusa Sjedinjenih Država kao globalne ekonomske sile.
Prihod kompanije Apple od 394 milijarde dolara u 2022. godini bio je veći od BDP-a mnogih zemalja sveta. Lockheed Martin Corporation jedna je od najvećih odbrambenih kompanija na svetu koja pruža sofisticirano tehnološko oružje vojsci širom sveta, što pomaže ubrizgavanju novca u nacionalnu ekonomiju. Profit korporacije Microsoft u prvom tromesečju 2023. (18,3 milijarde dolara ili 2,45 dolara po dionici) već je 9% veći u odnosu na isti period prošle godine.

Insider Monkey je objavio listu najvećih ekonomija sveta po podacima BDP-a zasnovanog na PPP-u. Podaci su iz 2022. godine i dobijeni su iz Međunarodnog monetarnog fonda (MMF).

Sledi pregled deset zemalja koje su najveće na svetu po ovom parametru:

10. Francuska

BDP (PPP): 3,70 biliona dolara
Francuska je imala rast BDP-a od 2,6% u 2022. Veličina njene ekonomije u smislu PPP-a bila je 3,70 biliona dolara. Ove godine je verovatno da će privreda usporiti i biti podređena rastu cena energije.

9. Ujedinjeno Kraljevstvo

BDP (PPP): 3,71 triliona dolara

Ujedinjeno Kraljevstvo je druga najveća evropska ekonomija. U 2022. BDP zemlje procijenjen je na 3,71 bilion dolara. Trenutno, Velika Britanija prolazi kroz najgoru krizu energije i troškova života. Tekuća politička previranja koja su dovela do toga da tri premijera obavljaju funkcije od 2022. ne pomažu u stvaranju poverenja javnosti i investitora koji su vitalni sastojci za stabilizaciju ekonomije.

8. Brazil
BDP (PPP): 3,84 triliona dolara

Brazil je imao BDP zasnovan na PPP od 3,84 biliona dolara u 2022. Privreda je spremna za dalji rast u narednim godinama. PwC predviđa da će Brazil do 2050. godine biti peta najveća svetska ekonomija.

7. Indonezija

BDP (PPP): 4,04 triliona dolara

Indonezija je jedna od vodećih ekonomija u razvoju i najveća je ekonomija u jugoistočnoj Aziji. U 2022, MMF je procienio veličinu ekonomije na preko 4 biliona dolara u PPP. PwC predviđa da će Indonezija biti četvrta najveća ekonomija na svijetu do 2050. godine.
6. Rusija

BDP (PPP): 4,77 biliona dolara

Rusija je šesta najveća ekonomija na svijetu, sa BDP-om od 4,77 biliona dolara po PPP. Zbog svojih ogromnih rezervi nafte i prirodnog gasa, Rusija ostaje ekonomska sila, a prema ekonomskim projekcijama taj status će zadržati iu narednim decenijama.

5. Njemačka

BDP (PPP): 5,35 triliona dolara

Nemačka je najjača evropska ekonomija i peta po veličini ekonomija sveta. Veći dio proizvodnje od 5,35 biliona dolara u PPP u 2022. doprineo je sektor usluga. Očekuje se da će nemački BDP porasti dodatnih 0,4 odsto u 2023.

4. Japan

BDP (PPP): 6,14 biliona dolara

Japan je druga najveća ekonomija u Aziji. Ona je treća po veličini u svetu po nominalnom BDP-u, dok je četvrta po paritetu kupovne moći (PPP). Automobili i elektronska oprema su glavni izvozni proizvodi zemlje. Japanski BDP porastao 2,7% u prvom kvartalu 2023.

3. Indija

BDP (PPP): 11,86 biliona dolara

Indija je treća najveća ekonomija u svijetu po paritetu kupovne moći. To je ujedno i najjača zemlja u južnoj Aziji i takmiči se s Kinom u prevlasti nad azijskim kontinentom. MMF je 2022. godine procijenio veličinu indijske ekonomije na 11,86 biliona dolara. Međutim, uprkos tome što je ekonomska sila, Indija je nisko rangirana po BDP-u po glavi stanovnika, sa milionima njenih građana koji žive u krajnjem siromaštvu, navodi Investitor.me.

2. Sjedinjene Američke Države

BDP (PPP): 25,47 biliona dolara

Sjedinjene Američke Države su najveća ekonomija na svijetu u smislu nominalnog BDP-a, ali se rangiraju ispod Kine kada je riječ o PPP. Uprkos tome, SAD trenutno dominiraju globalnim ekonomskim poretkom i ostaju najuticajnija sila u svetu. Američki dolar je najmoćnija valuta na svijetu, na koju otpada skoro 85% ukupne dnevne devizne trgovine. Uz to, 59% svih deviznih rezervi u centralnim bankama širom sveta održava se u dolarima.

1. Kina

BDP (PPP): 30,21 triliona dolara

Kina je najveća ekonomija na svetu po PPP. MMF je 2022. izmjerio veličinu kineske ekonomije iznad 30 biliona dolara. Uspon Kine u posljednje tri decenije bio je izuzetna priča. Ova zemlja predstavlja direktan izazov globalnoj političkoj i ekonomskoj hegemoniji Sjedinjenih Država. Očekuje se da će kineski BDP porasti dodatnih 5,3% u 2023.

BRISEL - Javni dug evrozone je na kraju prvog kvartala iznosio 91,2 odsto BDP-a, a javni dug EU 83,7 odsto BDP-a, navodi se u najnovijem izveštaju Evrostata.

U odnosu na poslednji kvartal prošle godine, javni dug je smanjen i u evrozoni i u EU, pošto je tada iznosio 91,4 odsto, odnosno 83,8 odsto BDP-a.

Javni dug smanjen je i u odnosu na isti kvartal prošle godine, kada je u evrozoni iznosio 95,0 odsto, a u Evropskoj uniji 87,4 odsto BDP-a.

BELGRADE - The Serbian dinars official median exchange rate against the euro is 117.2198 dinars for one euro on Monday, which is a slight change from Friday, the National Bank of Serbia said.

The dinar is up by 0.1 pct m-o-m, up by 0.2 pct y-o-y and by 0.1 pct relative to the beginning of the year.

The dinars indicative exchange rate against the dollar is down by 0.1 pct to 105.3566 dinars for one dollar.

The dinar is up by 1.8 pct against the dollar m-o-m and by 9.4 pct y-o-y, rising by 4.6 pct relative to the beginning of the year.

On Thursday 20th July 2023, company BIG Shopping Centers signed a long-term credit agreement in Podgorica with NLB Bank worth EUR 24 million over a period of 10 years, for the purchase of the exclusive business, residential complex Capital Plaza located in the very heart of Podgorica.

As one of the leading regional financial institutions, NLB Bank confirmed confidence in the business plans and strategy of BIG CEE, which aims for growth and a leading position in the shopping center segment in Central and Eastern Europe.

"NLB Bank is our strategic partner in Montenegro, and we are very pleased with both the cooperation we have achieved and the trust placed in us through the financing of the Capital Plaza project," stated Alon Bargiora, CFO of BIG CEE.

"Through this credit, NLB Bank has demonstrated its readiness to support strong developmental and strategic projects in Montenegro. This credit support to BIG CEE is evidence of our dedication and support to the development of enterprises and business initiatives that contribute to the strengthening of the economy and creating development opportunities in our country. We are proud of the trust placed in us and the opportunity to provide credit and advisory support for this important project," said Marko Celebic, Executive Assistant to the member of the Management Board of NLB Bank AD Podgorica.

"We are extremely proud to partner with BIG CEE. I would like to take this opportunity to thank BIG CEE for the trust placed in us, as well as our colleagues from NLB Bank Podgorica, and our colleagues from NLB in Ljubljana for their invested effort and professionalism. NLB has once again proven that we are not just a regional systemic financial institution, but also an important regional player. We want to take maximum care of our region and improve the quality of life by creating a region of new possibilities. We believe that this project represents an important step on this path," said Andrej Lasic, member of the Management Board of NLB responsible for corporate and investment banking.

The contract was signed by Alon Bargiora, CFO of BIG CEE, Martin Leberle, President of the Board of Directors of NLB Banka ad Podgorica and Marko Celebic, Executive Assistant of the Board of Directors and Director of the Business Sector with Legal Entities of NLB Banka ad Podgorica.